Konu: Konulu Sürekli Resmi Posta Pulları - Türk Halı ve Kilim Motifleri

Kula Halısı - Manisa: Selçuklulardan miras kalan el dokuması halılar, Türk toplumunun en önemli kültür öğelerinden biridir. Kula’da dokunan  halıların en eski örnekleri dokuma tekniğinin, renk ve desen bakımından eski İran halılarıyla bir tutmak mümkündür. Bunlarda zengin koyu kırmızı renk hakimdir. Ayrıca mavi, lacivert, yeşil ve sarı renkler de canlı olarak kullanılır. Kula halılarının ortasında çiçekler olan zemin, yine kırmızıdır. Ayrıca kayısı sarısı da kullanılmıştır. Bazen mavi ve beyaz da görülür. Kula halılarının karakteristiği şeritler halindeki kenar bordürlerdir. Bu halılarda ortadaki geniş çerçeve yerine içlerinde küçük çiçek resimleri olan birbirine paralel ince çerçeve veya şeritler bulunur. XIX. Yüzyıl Kula halıcılığı İngilizlerin İzmir’de kurdukları şirketlerin dokutturduğu ısmarlama halılar üzerinde gelişmiş ve bu yönde halı dokunmuştur. Kula’da dokunan bu halılar Avrupa’ya ihraç edilmiştir. Bu dönemde sentetik boya ile boyanan halı iplerinin yanında Kula’da doğal kaynaklarla yapılan kök boyama geleneği sürdürülmüştür. Kulalıların kendileri için dokudukları halılarda yün iplik ve kök boyalı ipler kullanılmış olup, çok güzel renklerde yün iplikle dokunmuş halılar ortaya çıkmıştır. Yüzyıllarca rengini atmayan kök boyalı halılar en çok aranılan halılar olmuştur. El dokuması halı da kök boyaları hazırlanırken yeşil renk ceviz kabuğundan sarı renk samandan, kırmızı renk ise ağaç kökü ve soğan kabuğundan elde edilir.
Hereke Halısı - Kocaeli: Hereke halıları oldukça sık dokunurlar. Bu sebeple desenleri ayrıntılıdır. Bu halılar Gördes Düğümü'de denen Türk Düğümü'yle dokunur ve İran halılarına göre daha dayanıklıdır. Santimetrekareye düşen düğüm sayısı son derece yüksektir. Hereke halıları yün, yün ipek ve ipek olarak üç çeşittir. Ama çoğunlukla ipekten üretilir. Üretimde kullanılan ipek birinci sınıf olup tamamen doğaldır ve Bursa’dan getirtilmektedir. Bir Hereke halısı yaklaşık bir yılda dokunmaktadır ve metrekaresinde 1 milyon çift düğüm bulunmaktadır. Bazen halının tamamlanması çok daha uzun süre alabilmektedir. Sıradan bir Anadolu el halısında santimetrekarede 5 düğüm varken Hereke yün halıda 36 düğüm, Hereke ipek halıda ise 100 düğüm bulunmaktadır. Bazı halılarda düğüm sayısı 400’ü geçebilmektedir. Hereke halısı dünyanın en ince halısıdır. Türk Düğümü de denen çift düğüm tekniği kullanıldığı için aynı zamanda dünyanın en sağlam halılarındandır. Biri ince biri kalın olmak üzere çift atkı takma işlemi uygulanır ve kesim elde yapılır. Bu halılar %100 el yapımıdır ve üretildikleri tezgâhların düzenekleri diğer halı tezgâhlarından farklıdır. Hereke halısının desenleri son derece özgündür. Saray nakkaşlarının kendilerine has tasarımları dikkat çekicidir. En bilinen Hereke deseni Yedi Dağın Çiçeği'dir. Ayrıca çiçek motiflerinin yanında hatailer ve rumiler de kullanılmıştır. Başlıca desenler binbir çiçek, kır çiçeği, erik dalı, asmalı lale, Zümrüdü Anka, lalezar, Sultanahmet, polonez, kristal, gülseri, gülendam, makber, kuşlu, Dağıstan, firuze, bahçesaray, badegül, köşk, şölen, Dolmabahçe, buket, Çeşm-i Bülbül, lalezar, karpuzlu ve Kafkas’tır. Toplamda 200’den fazla çiçek motifi kullanılmaktadır. Ayrıca Arapça harflerle yazılmış birtakım yazılara ve hayvan motiflerine de rastlanılabilmektedir. Bu halılarda her bir motifin anlamı vardır. Örneğin tavus kuşu ruhu, ejderha nefsi, lale sevgi ve barışı, sümbül mutluluğu ve aşkı, yabani gül hasreti, karanfil ise sadakati simgelemektedir. Hereke halılarında zemin çoğunlukla bordo, lacivert ve kırmızıyken motiflerde sarı, pembe, turuncu ve mavi kullanılmaktadır. İlk üretilen Hereke halıları sık dokunmamıştır ve genellikle kaba halılardır. Ayrıca ülkenin değişik yerlerinden gelen sanatçılar tarafından tasarlandıkları için farklı yörelerin desenleri kullanılmıştır. Bu halılarda köşeli desenler ve büyük motifler hâkimdir. Hayvan figürleri bulunmamaktadır. Hereke halısı boyutlarına göre küçük yastık, yastık, seccade, karyola ve kelle gibi değişik isimlerle adlandırılır. Bu halılar sadece yere serilmemekte ayrıca duvara asılarak dekoratif amaçlı olarak da değerlendirilmektedir. İyi korunmuş bir Hereke halısı onlarca yıl boyunca kullanılabilmektedir. Hereke halısını temizlerken özenli olmak gerekmektedir. Halı, beyaz sabun veya Arap sabunu kullanılarak soğuk suyla temizlenmelidir. Farklı kimyasalların kullanılması halının yıpranmasına neden olabilecektir.
Ladik Halısı - Konya: Konya Sarayönü ilçesine bağlı bir kasaba olan Ladik, Osmanlı döneminde Karaman Lazikiyesi adıyla tanınan çok önemli geleneksel dokuma merkezidir. Kaynaklara göre yün ve geleneksel Ladik halıları 17. yüzyıldan itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır. Yün atkılı ve çözgülü, el eğirme ve doğal boyalı eski Ladik halıları, genellikle mihraplı seccade halılardır. Ladik'teki halkın Top lale, halı araştırmacılarının Ladik Gülü adını verdikleri, bordürlerinde bir gül ve bir lale motifinin arka arkaya sıralandığı anlayış, bu halıların genel karakteridir. Mihrap nişi içinde yer alan direklerine göre direkli veya sütünçeli Ladik ismiyle anılan Ladik halılarında, bazen mihrap nişi altında veya üstünde yer alan bölümlerdeki haşhaş motifi nedeniyle Sümbül motifli Ladik olarak tanınanları da vardır. Geleneksel yün Ladik halılarının, günümüzde üretilen pamuk çözgülü köşe göbek desenli Ladik halılarıyla, gerek kültürel, gerek teknik malzeme geleneği yönüyle hiçbir bağlantısı bulunmamaktadır.

Konu ile ilgili diğer pulları görmek isterseniz Tıklayınız ( Resmi Pullar ).
Konu ile ilgili diğer pulları görmek isterseniz Tıklayınız ( Türk Halı ve Kilim Motifleri )