Konu: X. Milletlerarası Bizans Tetkikleri Kongresi

Bizans devri sanatı, arkeoloji, tarih, filoloji ve edebiyat teoloji kolları üzerine çalışılan Bizans Tetkikleri Kongrelerinin onuncusu 1955 yılında ülkemizde gerçekleştirilmiştir. 20 Ülkeden 400’e yakın delegenin katıldığı kongre, 15 Eylül Perşembe günü saat 10:35’de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi konferans salonunda yapılan bir törenle açılmıştır. Kongrenin ilk gününde sanat ve arkeoloji, tarih, edebiyat ve hukuk bölümleri faaliyete geçmiştir. Bavyera Akademisinden Prof. Dr. Dölger’in “Bizans ilimlerinin bibliyografisine dair muhtıra ve tetkikler”, Belgrad Akademisinden George Ostrogorski’nin “Osmanlı-Türk İmparatorluğu tâbiyetindeki Bizans”, İsviçre delegesi arkeoloji ve sanat tarihi profesörü A. Soloviev’in Rusya isminin Bizans dilinden gelmiş olduğunu anlatan tebliğleri dikkat çeken bildiriler arasında yer almıştır. Kongrenin takip eden günlerinde Sanat ve arkeoloji dalında İtalyan delegesi Bonicatti’nin “Vatikan kütüphanesinde bulunan Bizans minyatürleri” Türk delegesi Aurel Decei’nin “Türklerin fethinden önce Bizansta Müslümanların ibadet yerleri”, Ekrem Hakkı Ayverdi’nin “Bizanslılarda ve Türklerde mimarî unsurlar” konulu tebliğleri; edebiyat dalında yine Türk delegesi Esenkova’nın “Bizans dilinden Romenceye geçen kelimeler” konulu tebliğleri dikkat çeken bildiriler arasında yer almıştır. Kongrede sunulan bazı tebliğler üzerinde ise bilimsel münâkaşalar yaşanmıştır. Bunlardan bir tanesi kongrenin beşinci gününde Fransız delegesi Gregoris’in sunduğu “Bizans imparatorları ile X, XI ve XII inci asırlarda Papalar” konulu tebliğdir. Bir diğeri de kongrenin altıncı gününde tarih dalında Rus kadın delegesi Prof. Dr. Oudaltsova’nın sunduğu “Bizans ilimlerinin ana Problemleri ve Rusların tarih ilmi anlayışı” konulu tebliğdir. Oudaltsova’nın tebliğine Fransız, Bulgar ve Alman delegeler müdahalede bulunmuşlar ve bu tebliğde yer alan tezlerin çok kesin iddialar içerdiği, noksan olduğu ve çağdaş tarih bilimi anlayışına uygun olmadığı yönünde ağır eleştiriler getirmişlerdir.
Kongre 21 Eylül çarşamba günü sona ermiştir. Kongrede sunulan tebliğler Kongre Tertip Komitesi tarafından 1957 yılında çift lisân (Türkçe ve Fransızca) kitap olarak yayınlanmıştır.

15 kuruşluk pulun üzerinde İstanbul Surları
20 kuruşluk pulun üzerinde Sultanahmet ve Dikilityaş
30 kuruşluk pulun üzerinde Ayasofya
75 kuruşluk pulun üzerinde İstanbul Planı